به منظور اطمینان از عملکرد روغن ترانس در مقایسه با استانداردهای امروز باید آن را مورد آزمایش قرار داد. استانداردها و رویه‌های تست از طریق استانداردهای گوناگون بین المللی تعریف شده‌اند که اغلب آن‌ها توسط ASTM تنظیم شده است. تست روغن شامل اندازه گیری ولتاژ شکست همراه با دیگر خصوصیات شیمیایی و فیزیکی روغن به واسطه تجهیزات تست قابل حمل و یا در آزمایشگاه است. با یک آزمایش مطلوب، طول عمر ترانسفورماتور افزایش یافته و نیاز به هزینه تعویض را کاهش می‌دهد. مرسوم‌ترین مواردی که بایستی در زمان انجام انواع تست روغن ترانسفورماتور به آن توجه داشت از قرار زیر است:
- ولتاژ شکست
- آب محلول در روغن
- اسیدیته
- تانژانت دلتا
- کشش سطحی
- اندازه‌گیری مواد بازدارنده روغن
- گوگرد خورنده
- PCB
- گازهای محلول در روغن
- فورفورال
این آزمایش‌ها به تعیین عدم تمیز بودن روغن کمک کرده و یک پایه از خصوصیت را ایجاد می‌کند که باید به صورت دوره‌ای اندازه‌گیری شوند. اگرچه تعداد بسیاری تست وجود دارد، اما گران هستند. از این رو بهتر است از آن‌ها به عنوان یک ابزار عیب شناسی به منظور پیدا کردن عیب‌های ترانس در زمان انجام تست‌های پایه استفاده نمود.
دفعات انجام تست‌های پیشنهاد شده به قدرت و ولتاژ بستگی دارد. چنانچه نتایج ناشی از تست بعضی از پارامترها را قرمز و خطرناک نشان دهد، دفعات انجام تست (فرکانس انجام تست) آن افزایش می‌یابد. حتی اگر هزینه آزمایش زیاد باشد، هزینه را بایستی با هزینه تعویض ترانسفورماتور و قطعی مرتبط با از دست دادن ترانسفورماتور مقایسه نمود. در ادامه به معرفی هر یک از تست‌های بالا می‌پردازیم. آزمون‌های مهم روغن ترانسفورماتور دارند عبارتند از:
ولتاژ شکست
کاهش استقامت عایقی می‌تواند باعث شکست عایقی ترانسفورماتور و خطا بر روی ترانسفورماتور شود. کاهش ولتاژ شکست روغن یکی از مهم‌ترین علل سوختن ترانسفورماتورهای توزیع شبکه است. به علت نقطه اشتعال و نقطه آتش پایین روغن عایقی، خطای ترانسفورماتور می‌تواند آتش سوزی در پی داشته باشد. از آنجا که مطابق استاندارد IEC و استانداردهای ملی ایران انجام تست‌های روغن بر روی تمامی ترانسفورماتورهای بیشتر از KVA ٢۵ ضروری است، در صورت بروز هر گونه خطا و آتش سوزی بر روی ترانسفورماتور، که حاصل از عدم انجام تست روغن باشد، مسئولیت آن از نظر قانونی بر عهده بهره بردار ترانسفورماتور است.
↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️
⛔ بهترین کنترل کننده نوسانات ولتاژ با بالاترین کارایی و کیفیت ⛔
👈🏻 ترانس جریان ct 👉🏻
↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️
آب محلول در روغن
آب محلول در روغن با توجه به میزان آب و دمای عایقی سیستم و شرایط روغن می‌تواند مقادیر زیر را تحت تاثیر قرار دهد:
- ولتاژ شکست روغن
- عایق کاغذی
- روند پیری عایق مایع و کاغذی
در نتیجه آب موجود در عایق مایع و کاغذی تاثیر بسیاری بر شرایط بهره برداری و عمر ترانسفورماتور دارد. وجود آب در عایق ترانسفورماتور به علت دو منبع مهم جذب رطوبت از محسط و تخریب عایقی است.
اسیدیته
این تست را می‌توان آزمایش مقدار اسید و یا مقدار خنثی نام گذاری کرد. وجود اسید در روغن ناشی از اکسیداسیون روغن در سرویس است. اسیدهای چرب ارگانیک برای سیستم عایقی مضر بوده و می‌تواند موجب خوردگی آهن در زمان وجود رطوبت در روغن شود. با افزایش مقدار اسید سرعت فاسد شدن روغن نیز افزایش می‌یابد. در شرایط اسیدی تولید لجن (رسوب) نیز غیر قابل اجتناب است.
تانژانت دلتا
ضریب تلفات عایقی تانژانت دلتا و مقاومت ویژه دو فاکتوری هستند که به وجود آلودگی‌های قطبی محلول در روغن و فرآورده‌های حاصل از پیری بسیار حساس می‌باشند. تغییرات ایجاد شده در میزان آلودگی‌های روغن، حتی چنانچه مقدار آن بسیار پایین و در حد تشخیص دستگاه تست باشد را می‌توان با اندازه‌گیری این شاخص‌ها، تحت نظر گرفت. بازه مجاز این فاکتور‌ها، بسیار به نوع ترانسفورماتور بستگی دارد.
مقدار بالای ضریب تلفات عایقی یا مقدار پائین مقاومت ویژه، تلفات عایقی و یا مقاومت عایقی ترانسفورماتور را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد. ارتباط معکوسی بین ضریب تلفات عایقی و مقاومت ویژه وجود داشته که در پی کاهش مقاومت، ضریب تلفات عایقی افزایش می‌یابد. به طور معمول نیازی به انجام هر دو تست بر روی روغن نبوده و اغلب آزمون ضریب تلفات عایقی رایج است. مقاومت ویژه و ضریب تلفات عایقی به دما و رطوبت وابستگی بسیاری دارند.
کشش سطحی
کشش سطحی معیاری جهت شناسائی آلودگی‌های قطبی و فرآورده‌های ناشی از تخریب است. این تست در مراحل اولیه پیری نسبتاً سریع تغییر می‌نماید، اما در مراحل بعدی پیری از سرعت این تغییرات کاسته می‌شود.
نرخ کاهش کشش سطحی به شدت تحت تاثیر نوع روغن بوده و کاهش سریع کشش سطحی می‌تواند نشانگر عدم سازگاری روغن با بعضی مواد داخل ترانسفورماتور (رنگ، واشر) یا آلودگی سهوی در زمان تزریق روغن باشد. در حالت اضافه بارگیری از ترانسفورماتورها، تخریب مواد سریعتر شده که کشش سطحی شاخصی برای شناسائی این تخریب است.
اندازه گیری مواد بازدارنده روغن
به طور کلی روغن‌های ترانسفورماتور تولید شده به دو نوع حاوی مواد بازدارنده (Inhibited) و فاقد مواد بازدارنده (Uninhibited) دسته بندی می‌شوند. مواد بازدارنده (Inhibitor) در واقع موادی است که به جهت افزایش پایداری روغن در مقابل اکسیداسیون در فرآیند تولید به روغن ترانسفورماتور اضافه شده و با نظر به کیفیت بهتر روغن‌های Inhibited در قیاس با Uninhibited از این روغن در ترانسفورماتورهای حائز اهمیت همچون ترانسفورماتورهای نیروگاهی، کوره و بعضی از ترانسفورماتورهای صنایع استفاده می‌شود.
بر اساس ارزیابی صورت گرفته حدود ۵۰ درصد ترانسفورماتورهای به کار رفته در سطح جهان حاوی روغن Inhibited می‌باشند. مطابق استانداردIEC60422، در پی کاهش میزان این مواد به زیر ۶۰ درصد مقدار اولیه که به طور معمول در فاصله زمانی 10 تا 15 سال پس از بهره برداری از ترانسفورماتور رخ می دهد، اسیدیته روغن افزایش، کشش سطحی آن کاهش و روند تخریب و اکسیداسیون روغن با شتاب بیشتری در مقایسه با روغن‌های فاقد مواد بازدارنده، اتفاق می‌افتد.
↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️
⛔ بهترین انتقال دهنده ولتاژ در تابلو برق فشار متوسط ⛔
👈🏻 ترانس ولتاژ pt 👉🏻
↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️↔️
گوگرد خورنده
مقدار گوگرد در روغن به فرآیند پالایش، درجه پالایش و نوع نفت خام بستگی دارد. این ماده به طور معمول به صورت ترکیبات آلی در روغن مشاهده شده، اما به شکل عنصر گوگرد نیز یافت می‌شود. علت وجود ترکیبات واکنش پذیر که در دمای بهره برداری ترانسفورماتور سبب خوردگی می‌شوند، پالایش ضعیف یا آلوده شدن روغن است.
مولکول‌های روغن حاوی گوگرد احتمال دارد در دماهای تقریباً بالا تجزیه شده، با سطح فلزی واکنش داده و سولفیدهای فلزی را ایجاد نمایند. این واکنش‌ها می‌توانند در تجهیزات قطع و وصل کننده رخ داده و بر رسانایی کنتاکت‌ها تاثیر بگذارند.
PCB
پلی کلریدهای بی فنیل (PCBs) گروهی از هیدروکربن‌های آروماتیک کلردار مصنوعی می‌باشند که ویژگی‌های حرارتی و الکتریکی مطلوبی دارند. این خصوصیات در کنار پایداری شیمیائی مناسب، استفاده‌های تجاری بسیاری برای این مواد به ارمغان داشته است، همچون روغن آسکارل.
گازهای محلول در روغن
در حال حاضر گاز کروماتوگرافی یا آنالیز گازهای محلول در روغن ترانسفورماتور، مهم‌ترین و ارزان‌ترین آزمون عیب یابی و عمرسنجی ترانسفورماتورهای توزیع و قدرت در حال بهره برداری می‌باشد که در واقع مقدمه‌ای در جهت انجام دیگر آزمون‌های عیب یابی ترانسفورماتور به خصوص آزمون‌های الکتریکی محسوب می‌شود.
روغن عایقی معدنی از تلفیق مولکول‌های گوناگون هیدروکربنی حاوی گروه‌های شیمیائی CH۳، CH۲ و CH که با پیوند مولکولی کربن _کربن در کنار یکدیگر قرارگرفته‌اند، تشکیل شده است. بعضی از پیوند‌های C-H و C-C ممکن است به علت خطا‌های الکتریکی و حرارتی گسسته شوند.
به دنبال این گسست ترکیبات ناپایداری به شکل رادیکال یا یون مانند H•، CH30، CH20، CH• یا C• ایجاد شده که در حین واکنش‌های پیچیده به سرعت با هم ترکیب شده و مولکول‌های گازی مانند هیدروژن (H-H)، متان (CH۳-H)، اتان (CH۳-CH۳)، اتیلن (CH۲=CH۲) یا استیلن (CH≡CH) را تشکیل می‌دهند. گاز‌ها در بعضی موارد نه به علت وجود خطا در تجهیز بلکه به دلیل زنگ زدگی یا دیگر ترکیبات شیمیائی ایجاد شده بر روی آهن، سطوح بدون پوشش یا رنگ محافظ به وجود می‌آیند.
فورفورال
فورالدهیدها موادی هستند که در اثر تخریب عایق کاغذی در روغن ایجاد می‌شوند و با به کارگیری استاندارد IEC61198 قابل اندازه‌گیری و شناسائی می‌باشند. دو-فورفورال(2FAL) مهم‌ترین ماده شیمیائی از این گروه برای تخمین عمر باقی‌مانده ترانسفورماتور است.
بروزرسانی در تاریخ 1401/09/09
